Plan abonamentowy Pro w Dobrym słowniku można kupować na raty 0%!
W nim między innymi dostęp do rozbudowywanego Słownika interpunkcyjnego.

Szczegóły sprawdzisz tutaj.

é ü ą

hasło dnia (dziś w pełnym dostępie dla wszystkich) jo-jo

1. jo-jo (zabawka)

Definicja

jo-jo to zabawka postaci okrągłej, płaskiej szpuli z nawiniętym w środku sznurkiem; sznurek ten trzyma się za nieumocowany koniec, wtedy szpulka spada, wykonując ruch obrotowy, a gdy sznurek rozwinie się, wtedy należy delikatnie szarpnąć ręką do góry, dzięki czemu szpulka z powrotem nawija się na niego (wędruje do góry); jo-jo to także zabawa, gra z użyciem tej zabawki, a nawet sport (fachowcy potrafią wykonywać przeróżne triki)

Wariant
  • (rzadziej) jojo
  • (rzadko) yo-yo
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Było już tiki-tiki, czyli umocowane na kolorowych sznurkach dwie kule, które obijały się o siebie. Była też zośka — skórzana piłeczka, którą chłopcy kopali na szkolnych korytarzach. Teraz do mody wraca jo-jo. Kolorowe i świecące. W Legnicy bawią się nim dzieci, ale i starsza młodzież. — To fajna zabawa, spróbujcie — zachęca Kamila Ziobro.

NKJP: Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006

Niegdyś był to bardzo gorący gadżet: kto nie miał jojo, nie liczył się na podwórku i szkolnym korytarzu. Największa moda już przeminęła, ale zabawka wciąż jest popularna. Wystarczy zobaczyć poniższy filmik, żeby przypomnieć sobie czasy młodości. (...) Pamiętam, jaką furorę robiło jojo pod koniec lat 90., kiedy na polskim rynku pojawiły się te zabawki wyposażone w łożyska. Nowa technologia sprawiała, że odpowiednio rzucone jojo kręciło się naprawdę długo, pozwalając na robienie różnych trików. To właśnie wtedy na nowo odżyła kultura z nim związana.

gadzetomania.pl, 09.08.2011

Dokument, który wciąga widzów w świat dynamicznej i ciekawej subkultury graczy jo-jo.
Jo-jo to nie tylko zabawka wywołująca nostalgiczne uczucia z czasów dzieciństwa. To również urządzenie służące do uprawiania sportu wyczynowego. Dokument Dawna Schwartza koncentruje się na czterech graczach, którzy przygotowują się do międzynarodowego konkursu Yo-Yo Contest 2010. Celem wszystkich zawodników jest jedno: zostać mistrzem świata. Film ten jest jednak czymś więcej niż opowieścią o rywalizacji. To historia małej społeczności, która stworzyła od podstaw swoje zasady i reguły, leżące u podstaw subkultury.

planeteplus.pl, 2011

Dwunastolatek z Wałbrzycha — Jeszcze się raczej nie zastanawiałem, co chcę dostać pod choinkę. Myślę jednak, że najbardziej ucieszyło by mnie auto na pilota, widziałem takie w Realu. I jeszcze chcę dostać świecące yo-yo. Moi wszyscy koledzy właśnie takie mają. Takie bez światełek też ostatecznie może być, ale wolałbym, żeby było świecące.

NKJP: Karolina Osińska, Gazeta Wrocławska, 2002

Ciekawostki
Najmodniejsza piosenka jesieni 1932 roku Na parkietach tanecznych, w rewiach i kabaretach przedwojennej Warszawy, a w ślad za nią zapewne i w innych miastach jesienią 1932 r. jedną z najmodniejszych piosenek była rumba „Czy pani gra w yo-yo?”:
Cały świat się wściekł, stary, młody, człek,
Bzika w główce ma i bez przerwy gra
W yo-yo, yo-yo, yo-yo,
Paryż, Londyn, Rzym, wodzi w grze tej prym
I Warszawka też zna ją wzdłuż i wszerz,
Yo-yo, yo-yo, yo-yo.
Czy pani zna też yo-yo?
Czy pani gra też w yo-yo?
To krzyk ostatniej mody,
Gra stary no i młody,
Więc i może pani ze mną zagra chociaż raz,
Jakby z bicza trzasł tak nam minie czas,
Zagrajmy tak dla wprawy,
Nowy przebój Warszawy,
Śmiało, bez żadnej tremy,.
Grę w yo-yo pokażemy. (Trubadur Warszawy, nr 46, 12.11.1932)
Gramatyka

rzeczownik rodzaj nijaki nieodmienny

M. to jo-jo
rzadziej jojo		 te jo-jo
rzadziej jojo
D. nie widzę tego jo-jo
rzadziej jojo		 tych jo-jo
rzadziej jojo
C. przyglądam się temu jo-jo
rzadziej jojo		 tym jo-jo
rzadziej jojo
B. lubię to jo-jo
rzadziej jojo		 te jo-jo
rzadziej jojo
Ms. mówię o tym jo-jo
rzadziej jojo		 o tych jo-jo
rzadziej jojo
N. interesuję się tym jo-jo
rzadziej jojo		 tymi jo-jo
rzadziej jojo
W. ty jo-jo
rzadziej jojo		 wy jo-jo
rzadziej jojo
zgłoś poprawkę

2. efekt jo-jo

Definicja

efektem jo-jo nazywa się przybranie na wadze po zakończeniu diety odchudzającej, kończące się powrotem do pierwotnej masy ciała lub nawet — przez szybkie tempo nadrabiania straconych kilogramów — do większej masy niż przed dietą; efekt jo-jo powodowany jest trudnością w zmianie nawyków żywieniowych: jeśli nie dzieje się to stopniowo, lecz gwałtownie, dieta również kończy się zbyt raptownie, na dodatek rekompensowana jest dodatkowym jedzeniem (przysmakami), ponieważ jednak w jej czasie metabolizm zdążył zwolnić, to teraz organizm magazynuje kalorie i dochodzi do nagromadzenia tkanki tłuszczowej

Wariant
  • (rzadziej) efekt jojo
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
— Och, już przestań! Nie widzisz, że tu mi się zbiera? — Aleksandra wskazała cieniutkie udo. — Poza tym znam twoje poglądy na ten temat, więc nie zaczynajmy lepiej! A ty, ile już przytyłaś? — Wskazała na mnie słonym paluszkiem.
— Nie sprawdzałam ostatnio, ale chyba ze dwanaście kilo — odparłam głosem Oprah Winfrey w pełni efektu jo-jo.
— A propos, kto jeszcze chce pizzę? Bo zamawiam — powiedziała Karolina i sięgnęła po komórkę.

NKJP: Grażyna Plebanek, Pudełko ze szpilkami, 2002

Im bardziej odchudzanie jest rozciągnięte w czasie, tym trwalszy efekt. Liczne badania potwierdziły, że osoby, które odchudzały się przez rok (i dłużej), tracąc 0,5–1 kg miesięcznie, rzadko doświadczają efektu jo-jo.

poradnikzdrowie.pl, 2009

Gramatyka

frazem rzeczownikowy rodzaj męskorzeczowy odmienny

M. ten efekt jo-jo
rzadziej efekt jojo		 te efekty jo-jo
rzadziej efekty jojo
D. nie widzę tego efektu jo-jo
rzadziej efektu jojo		 tych efektów jo-jo
rzadziej efektów jojo
C. przyglądam się temu efektowi jo-jo
rzadziej efektowi jojo		 tym efektom jo-jo
rzadziej efektom jojo
B. lubię ten efekt jo-jo
rzadziej efekt jojo		 te efekty jo-jo
rzadziej efekty jojo
Ms. mówię o tym efekcie jo-jo
rzadziej efekcie jojo		 o tych efektach jo-jo
rzadziej efektach jojo
N. interesuję się tym efektem jo-jo
rzadziej efektem jojo		 tymi efektami jo-jo
rzadziej efektami jojo
W. ty efekcie jo-jo
rzadziej efekcie jojo		 wy efekty jo-jo
rzadziej efekty jojo
zgłoś poprawkę
To tylko próbka tego, do czego dostęp mają użytkownicy pełnej wersji Dobrego słownika.
Sprawdź
newsy, porady + e-book