é ü ą

hasło dnia (dziś w pełnym dostępie dla wszystkich) parol

1. zagiąć parol

Definicja

jeśli ktoś zagiął na kogoś parol, to uparcie dąży do realizacji swoich zamierzeń wobec niego; często w kontekście planów erotycznych lub małżeńskich; wyrażenie książkowe

Słownik wyrazów bliskoznacznych podobne znaczeniowo (lepsze odpowiedniki lub zapomniane słowa)
  • nie dawać za wygraną; uprzeć się
  • potocznie:uczepić się
Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
A widząc pytanie wypisane na twarzach Uli i Iwony, wyjaśniła: — Zagięła parol na glinę. Tego, który prowadzi dochodzenie w sprawie włamania. Żebyście widziały, jak go kusi i rozpala.

NKJP: Ewa Siarkiewicz, Kuźnia głupców, 2009

Motyli krążyło dużo, podobnie jak rano, a najczęściej uwijał się demodocus. Na tego gagatka zagiąłem parol. Spostrzegłem jednak, że łatwiej byłoby dziesięć motyli złapać i zakatrupić, niż jednego sfotografować w naturze.

NKJP: Arkady Fiedler, Nowa przygoda. Gwinea, 1962

Działały ku ogólnemu pożytkowi, dopóki socjalistyczni miłośnicy glajchszaltowania gospodarki nie zagięli parolu na ich właścicieli: nękani domiarami i kontrolami podatkowymi przedsiębiorcy rozumieli, że nie mają perspektyw — i rezygnowali z samodzielności.

NKJP: Dziennik Polski, 2003

Słownik antonimów przeciwstawne znaczeniowo
  • odpuścić
Ciekawostki
Pochodzenie zwrotu zagiąć parol W dawnych grach w karty podwojenie stawki przy pierwszej wygranej zaznaczało się przez załamanie rogu karty. Mówiło się o tym jako o zagięciu parolu. Także samo takie podwojenie stawki nazywano parolem.
Zobaczmy następujący fragment
— Tyś jednak i wtedy tak mówił — odpowiedział blondyn — a kiedy ci dałem pięćdziesiąt rubli, od razu żeś je przerżnął!
— Nie przerżnąłbym! Jak Boga kocham, nie przerżnąłbym. Gdybym po parolu nie zwiększył stawki na tę przeklętą siódemkę, mógłbym cały bank rozbić.
— Jednak nie rozbiłeś — powiedział blondyn.
— Nie rozbiłem, dlatego że nie w porę zwiększyłem stawkę. (...)
(Mikołaj Gogol, Martwe dusze, 1842)
Gramatyka

frazem czasownikowy aspekt dokonany

formy alfabetycznie: zagiąć parol; zagiąłbym parol; zagiąłby parol; zagiąłbyś parol; zagiąłem parol; zagiąłeś parol; zagiął parol; zagiąwszy parol; zagięcia parolu; zagięciem parol; zagięcie parol; zagięciu parol | pokaż wszystkie formy

formy alfabetycznie: zagiąć parol; zagiąłbym parol; zagiąłby parol; zagiąłbyś parol; zagiąłem parol; zagiąłeś parol; zagiął parol; zagiąwszy parol; zagięcia parolu; zagięciem parol; zagięcie parol; zagięciu parol; zagięłabym parol; zagięłaby parol; zagięłabyś parol; zagięłam parol; zagięła parol; zagięłaś parol; zagięliby parol; zagięlibyście parol; zagięlibyśmy parol; zagięli parol; zagięliście parol; zagięliśmy parol; zagięłoby parol; zagięło parol; zagięłyby parol; zagięłybyście parol; zagięłybyśmy parol; zagięły parol; zagięłyście parol; zagięłyśmy parol; zagięto parol; zagną parol; zagnę parol; zagniecie parol; zagniemy parol; zagnie parol; zagniesz parol; zagnijcie parol; zagnijmy parol; zagnij parol | zwiń

zgłoś poprawkę

2. parol (honor)

Definicja

parol to przestarzale: słowo honoru

Przykłady użycia autentyczne, starannie wybrane, zobacz też na blogu
Panna Urszula wcisnęła zawiniątko w rękę Stadnickiemu i dodała: — Parol, że będziesz go nosił? Porucznik zatrząsł się. — Nie, mościa panno, mimo całej atencji — wszystko prócz parolu. Dosyć mam parolów na głowie!

NKJP: Wacław Gąsiorowski, Szwoleżerowie Gwardii, 1910

— Na honor! — Rycerz Szachownicy walnął się w napierśnik pancerną pięścią. — Może to być, parol daję! Mężny ten kawaler życie mi zratował w opresji, gdym przez hultajów na ziemię był zwalon.

NKJP: Andrzej Sapkowski, Wieża Jaskółki, 1997

Dopiero wtedy, milczący jak głaz, Radzimiński wyznał pod kawalerskim parolem swoje zgryzoty i zamierzenia względem Zubowa.

NKJP: Władysław Reymont, Rok 1794, 1918

Sieć słów wyrażenia powiązane z opisywanym (wyrazy pokrewne, kolokacje)
  • kolokacje czasownikowe lewostronne: dać; dawać
  • kolokacje przymiotnikowe: kawalerski
Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

M. ten parol te parole
D. nie widzę tego parolu tych paroli
C. przyglądam się temu parolowi tym parolom
B. lubię ten parol te parole
Ms. mówię o tym parolu o tych parolach
N. interesuję się tym parolem tymi parolami
W. ty parolu wy parole
zgłoś poprawkę

3. parol (hasło)

Definicja

parol to przestarzale: tajne hasło (zwłaszcza w wojsku)

Gramatyka

rzeczownik rodzaj męskorzeczowy odmienny

M. ten parol te parole
D. nie widzę tego parolu tych paroli
C. przyglądam się temu parolowi tym parolom
B. lubię ten parol te parole
Ms. mówię o tym parolu o tych parolach
N. interesuję się tym parolem tymi parolami
W. ty parolu wy parole
zgłoś poprawkę
To tylko próbka tego, do czego dostęp mają użytkownicy pełnej wersji Dobrego słownika.
Sprawdź
newsy, porady + e-book