438. Przymiotniki dzierżawcze od nazwisk i nazw postaci

1. Reguła o pisowni

Na samym początku przypomnijmy, że kwestię pisowni omawianych tu przymiotników (Szekspirowski czy szekspirowski; także w kontekście zmian wprowadzonych przez Radę Języka Polskiego 1 stycznia 2026 roku) opisujemy w regule jaką literą (osoby): przymiotniki dzierżawcze od nazwisk, imion i firm (np. arystotelesowski).

Tu natomiast omówimy samą kwestię tworzenia takich przymiotników.

2. Przyrostek -ski i jego rozszerzenia

Przymiotniki od nazwisk i nazw postaci tworzy się przede wszystkim za pomocą przyrostka -ski, najczęściej rozszerzonego do postaci -owski (dla uniknięcia spółgłoskowych zbitek między końcem nazwiska a przyrostkiem). W taki sposób otrzymujemy:

• Allen → allenowski / Allenowski,
• Bach → bachowski / Bachowski,
• Chaplin → chaplinowski / Chaplinowski,
• Dickens → dickensowski / Dickensowski,
• Eliot → eliotowski / Eliotowski,
• Picasso → picassowski / Picassowski.

Tylko niektóre takie przymiotniki, te faktycznie obecne w tekstach, notujemy w Dobrym słowniku.

Czasem przyrostek

3. Inne przyrostki

Czy przymiotniki od nazwisk i nazw postaci (w tym tzw. przymiotniki dzierżawcze) tworzy się jeszcze jakoś inaczej? Owszem. Po pierwsze,

4. Wariantywność słowotwórcza

W indywidualnych wypadkach, choć wcale nie ma ich tak mało, powyższe sposoby tworzenia przymiotników mogą być łączone i mogą powstawać wyjątki. Poniżej zebraliśmy kilka typów wariantywności, niektóre są przeciekawe (gdy na przykład pojawiają się aż cztery realnie używane przymiotniki).

1. Przyrostki -ański lub -owy albo -owski, zob. artykuł Uczeni i uczone przymiotniki.
2. Przyrostki
3. Przyrostki
4. Przyrostek
5. Przyrostki

5. Przymiotniki od nazw dwuczłonowych

Jeśli podstawą przymiotnika jest nazwisko dwuczłonowe pisane z łącznikiem, to