Nazwiska słowiańskie zakończone na samogłoskę -o po spółgłosce twardej ([b], [p], [d], [t], [w], [f], [z], [s], [r], [ł], [m], [n]), a także po [h], [g], [k] (np. Lato, Ziobro, Moniuszko, Matejko), odmieniamy wg następującego wzorca:
liczba pojedyncza; liczba mnoga
M. Depo, Kościuszko; Depowie, Kościuszkowie
D. (nie ma) tego Depy, Kościuszki; tych Depów, Kościuszków
C. (przyglądam się) Depie, Kościuszce; Depom, Kościuszkom
B. (widzę) tego Depę, Kościuszkę; tych Depów, Kościuszków
Ms. (mówię o) Depie, Kościuszce; Depach, Kościuszkach
N. (interesuję się) Depą, Kościuszką; Depami, Kościuszkami
W. Depo, Kościuszko; Depowie, Kościuszkowie.
W liczbie pojedynczej mają zatem odmianę rzeczownikową żeńską (odmieniają się jak rzeczowniki żeńskie), a w liczbie mnogiej odmianę rzeczownikową męskoosobową (odmieniają się jak rzeczowniki męskoosobowe).
Nazwisk tych, zwłaszcza mniej znanych, możemy też nie odmieniać, ale tylko wtedy, gdy towarzyszy im jakikolwiek rzeczownik odmieniony (imię, tytuł, inny rzeczownik pospolity). Por. następuje zdania:
Zaszczyt ten przypadł Depie. Zaszczyt ten przypadł Mleczce.
Zaszczyt ten przypadł Wacławowi Depo. Zaszczyt ten przypadł Andrzejowi Mleczko.
Zaszczyt ten przypadł biskupowi Depo. Zaszczyt ten przypadł rysownikowi Mleczko.
Zaszczyt ten przypadł panu Depo. Zaszczyt ten przypadł panu Mleczko.
Nazwiska słowiańskie zakończone na samogłoskę -o po spółgłosce miękkiej ([ś], [dź], [ć], [dź], [ń]), np. Błachnio, odmieniamy wg następującego wzorca:
Nazwiska słowiańskie zakończone na samogłoskę -o po spółgłosce historycznie miękkiej ([c], [cz], [dz], [dż], [sz], [ż]), np. Trapszo, odmieniamy wg następującego wzorca:
Nazwiska japońskie zakończone na samogłoskę -o, odmieniamy wg następującego wzorca:
Pozostałe nazwiska obce (niesłowiańskie) zakończone na samogłoskę -o, niezależnie od poprzedzającej spółgłoski, odmieniamy
Imiona słowiańskie zakończone na samogłoskę -o (w tym zdrobniałe, np. Jasio, Franio), niezależnie od poprzedzającej spółgłoski, odmieniamy
Imiona obce (niesłowiańskie) zakończone na samogłoskę -o
Uwaga 1: powyższe zasady nie dotyczą nazwisk kobiet, które są zawsze nieodmienne, np. o pani Depo, spotkanie sióstr Boccaccio.
Uwaga 2: nazwiska zakończone na -o, w których akcent pada na ostatnią sylabę, są nieodmienne, np. Vigo (ze względów stylistycznych dobrze używać ich w przypadkach niemianownikowych z odmiennym imieniem, tytułem lub innym określeniem).
Uwaga 3: niektóre imiona i nazwiska obce zakończone na -o nie
Uwaga 4: jeśli zarówno imię, jak i nazwisko kończy się na -o, wtedy
Uwaga 5: jak widać z powyższych zasad, wszystkie
Uwaga 6: imiona zakończone na -eo
Uwaga 7: zobacz też regułę odmiana imion, nazwisk, rzeczowników (II): imiona typu Iwo, Otto, Hugo, Bruno.
Pełna treść tej i 427 pozostałych reguł dostępna w abonamencie.